Kızamık Rubeola virüsü ile meydana gelen akut bir enfeksiyondur. Vücutta döküntülerle seyreder. Kişiler arasında damlacık yoluyla bulaşır ve son derece bulaşıcıdır. Aynı anda pek çok çocuğun enfeksiyon geçiirmesine neden olabilir. Hastalık belirtileri başlamadan önceki 2 gün ve döküntüler oluştuktan sonraki 4 gün en bulaştırıcı dönemdir.
Kızamık hastalığı daha çok kış, ilkbahar aylarında görülür. Okul çağındaki çocuklarda, bebeklerde, bağışıklık sistemi zayıf kişilerde ve aşı olmamış erişkinlerde kızamık görülme riski vardır. Gebelikte kızamık enfeksiyonu geçirmek risklidir. Hayatta 1 kez geçirildiği taktirde immün yanıt oluşacak ve ömür boyu koruyuculuk sağlayacaktır.
Kızamık virüsü için temastan sonra kuluçka dönemi 10-12 gün kadardır. Basit bir üst solunum yolu enfeksiyonu gibi başlar. Ateş, iştahsızlık, halsizlik, gözlerde kızarma- sulanma, öksürük burun akıntısı görülebilir. Daha sonra kulak arkası, yüz ve enseden başlayıp gövdeye de yayılan kırmızı döküntüler meydana gelir. Gövdede oluşan döküntüler birleşme eğilimindedir. Kol ve bacaklarda oluşan döküntüler ayrı ayrıdır. Döküntüyle beraber hastada çok yüksek ateş vardır. Yanak içerisinde “Koplik lekeleri” olarak adlandırılan beyaz lekeler görülmesi hastalık için özellikli bir bulgudur. Döküntüler başladığı gibi yukarıdan aşağıya doğru kaybolur. Döküntülerin sonlanmasıyla da ateş düşer.
Kızamık komplikasyonları nelerdir?
Kızamık geçiren kişilerde bronşit yada zatürre görülebilir. Yeterli immün yanıt oluşamadığı durumlarda sinir sistemini etkileyerek Ensefalit (beyin enfeksiyonu) veya Guiallain Barre Sendromu yapabilir.
Kızamığın en çok korkulan komplikasyonlarından birisi de Subakut Sklerozan Panensefalittir (SSPE). Bu komplikasyon yavaş ilerler, davranış bozukluğu yapar. İlerleyen dönemlerde istemsiz kasılmalara neden olur ve ölümcül bir tablodur.
Daha sık olarak orta kulak iltihabı, konjonktivit, pnömoni, ateşli havale, göğüs ağrısı, öksürük gibi komplikasyonlar görülebilir.
Aşılanmamış çocuklarda ve erişkinlerde komplikasyonların görülme riski artmaktadır. Bu sebeple kızamık hastalığını önlemenin en güvenilir yolu aşılamadır.
Hamilelik sırasında kızamık geçirmek riskli mi?
Hamilelik sırasında kızamık hastalığını akut olarak geçirmek çok ciddi sonuçlara neden olabilir.
- Düşük veya ölü doğum
- Düşük doğum ağırlığı
- Erken doğum
- Anne ölümü
Gebelikte kızamık geçiren kişiyle temas öyküsü varsa mutlaka doktora başvurulmalı ve akut enfeksiyon geçirilip geçirilmediği laboratuar testleriyle netleştirilmelidir. Kızamık aşısı canlı aşı olduğu için gebe olan kişilere kızamık aşısı önerilmemektedir.
Kızamık tanısı nasıl koyulur?
Kızamık tanısı için çoğunlukla hekim muayenesi yeterlidir. Döküntüler ve ağız içindeki koplik lekeleri hekime tanı koydurur. Arada kalınan vakalarda tanının doğrulanması için kan tahlilleri yapılabilir.
Kızamık nasıl tedavi edilir?
Hasta olan çocuk ya da kişi 10 gün süreyle diğer kişilerde izole edilir. Bu süre boyunca yatak istirahati önerilir. Kişinin bulunduğu oda sık sık havalandırılmalıdır. Ateşli geçirilen bir hastalık olduğu için ateş takibi çok önemlidir. Ateşli dönemde ılık uygulama ve ateş düşürücüler kullanılabilir. Ek bakteriyel bir enfeksiyon düşündüren bulgu yoksa antibiyotik verilmemelidir. Tedavi sürecinde bol sıvı alımı çok önemlidir. A vitamin takviyeleri şikayetlerin daha hafif atlatılmasına yardımcı olabilir.